Inhoud

• Wat doet ribavirine en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik ribavirine gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

ribavirine

Ribavirine behoort tot de antivirale middelen die de groei remmen van het hepatitis-C-virus en van andere virussen.

Artsen schrijven het voor bij de leverziekte chronische hepatitis C en bij andere ernstige virusinfecties.

Wat doet ribavirine en waarbij gebruik ik het?

Ernstige leverziekte

Ribavirine wordt gebruikt bij hepatitis C, een leverziekte.

Oorzaak
Hepatitis C wordt veroorzaakt door het hepatitis-C-virus (afgekort als HCV). Dit virus veroorzaakt een ontsteking van de lever.

U kunt hepatitis C krijgen door contact met bloed van een besmet persoon. Deze persoon kan al lang geen verschijnselen meer hebben van de leverontsteking, maar nog wel besmettelijk zijn. Het kan al voldoende zijn om je per ongeluk te prikken met een naald die voor een injectie is gebruikt bij een besmet persoon.

Verschijnselen
Hepatitis C verloopt meestal mild met weinig klachten. Slechts bij één op de tien besmettingen verloopt de infectie heftig met moeheid, koorts, buikklachten, gewrichtsklachten en geelzucht (gele huid en oogwit).

Deze verschijnselen zijn meestal binnen enkele weken tot maanden weer over. Hoewel de besmetting in eerste instantie meestal weinig klachten geeft, leidt de infectie bij meer dan acht op de tien mensen tot een chronische leverziekte. Deze chronische leverziekte ontstaat als gevolg van de continue ontsteking en littekenvorming in de lever. Uiteindelijk krijgen twee tot drie van de tien patiënten een ernstige leverziekte, namelijk levercirrose.

Het kan wel tien tot dertig jaar duren voordat men de verschijnselen van leverziekte merkt, zoals vermoeidheid en, zelden, gewrichtspijn, huidafwijkingen of geelzucht.

Voorkomen van besmetting
Het is belangrijk besmetting te voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld door

• het vermijden van gemeenschappelijk gebruik van scherpe voorwerpen, zoals naalden, scheermesjes en messen;
• het vermijden van tatoeëringen;
• het goed steriliseren van medische instrumenten;
• het bloed dat wordt gebruikt voor bloedtransfusies goed controleren.

Behandeling
Indien bloedonderzoek uitwijst dat u hepatitis C heeft, hangt het af van de ernst van uw klachten of de arts een behandeling met medicijnen instelt.

Als de lever niet goed werkt door hepatitis C, schrijft de arts meestal interferon alfa voor. Dit middel versterkt de afweer van het lichaam tegen virussen. Helaas heeft interferon maar effect bij twee van de tien patiënten.

Ribavirine verbetert het effect van interferon tegen het hepatitis-C-virus. Door de combinatie van de medicijnen kan de virusinfectie bij vijf op de tien patiënten genezen.

Infecties met virussen

Ribavirine werkt tegen veel typen virussen, zoals het hepatitis-C-virus. Zie hiervoor boven bij ernstige leverziekte.

Ook bij andere virusinfecties kan het worden gebruikt. Bijvoorbeeld bij Lassakoorts, een ernstige, door ratten of knaagdieren overgedragen, zeer besmettelijke ziekte. De ziekte komt vrijwel alleen in Afrika voor. Of krim-congokoorts, veroorzaakt door een virus dat wordt overgedragen door ratten en muizen met bepaalde teken. Deze ziekte komt voor in Zuid- en Midden-Amerika, Oost-Europa, Midden-Oosten en gedeelten van westelijk China.

De verschijnselen lijken op griep, zoals hoofdpijn, keelpijn, spierpijn, diarree en koorts. Uiteindelijk kunnen bloedingen en uitputting ontstaan, waaraan men kan overlijden.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

• Vermoeidheid

• Spierpijn en pijn in de rug.

• Koorts, rillingen en een grieperig gevoel.

• Hoofdpijn

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten: misselijkheid, buikpijn, diarree en minder trek in eten.

• Droge huid, jeuk en haaruitval.

• Psychische klachten, zoals verwardheid, moeite te concentreren, angsten, neerslachtigheid en vijandige gevoelens naar zichzelf of anderen. Bij ernstig depressieve mensen kunnen hun klachten hierdoor verergeren. Dit kan zich uiten in agressie, zelfverwonding of gedachten aan zelfmoord.

  Neem daarom contact op met uw arts op als depressieve gevoelens ontstaan of verergeren.

• Slapeloosheid

• Gewrichtspijn

• Duizeligheid

• Droge mond.

  Hierdoor kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker controleren.

• Bij het infuus: pijn, roodheid en zwelling op de plaats van het infuus.

• Bij combinatie met interferon bij kinderen: gewichtsverlies en groeivertraging.

  Als u dit bij uw kind opmerkt, moet u contact opnemen met uw arts.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Bloedafwijkingen. U kunt dit merken aan keelpijn, koorts, blaasjes in de mond, snel blauwe plekken krijgen of extreme vermoeidheid door bloedarmoede.

  Waarschuw dan uw arts. De arts zal regelmatig het bloed onderzoeken op bloedarmoede. Indien nodig zal de arts de dosering van ribavirine verlagen of de behandeling tijdelijk onderbreken.

• Schildklierafwijkingen. Een te trage schildklierwerking merkt u aan een aantal of meer van de volgende verschijnselen: vermoeidheid, gewichtstoename, neerslachtigheid, droge, koude en bleke huid, opgeblazen gezicht, haaruitval en veranderingen van de stem. Een te snelle schildklierwerking merkt u aan een aantal of alle van de volgende verschijnselen: nervositeit, gewichtsverlies, diarree, een warme of vochtige huid, veel zweten, uitpuilende ogen, pijn in of achter de ogen, hartkloppingen en trillen.

  Raadpleeg uw arts als u denkt dat de werking van uw schildklier verandert.

• Hartklachten, lage bloeddruk, pijn op de borst, hartkloppingen en zeer zelden hoge bloeddruk.

• Luchtweginfecties, met hoesten, keelpijn en neusverkoudheid.

• Overmatig zweten, opvliegers, blozen en trillen.

• Tintelingen of doof gevoel.

• Wazig zien.

• Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk.

  Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan benauwdheid, een opgezwollen gezicht of flauwvallen. Ga dan onmiddellijk naar een arts. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige overgevoeligheid ontstaan met koorts, rode plekken op de huid, pijnlijke gewrichten en zweertjes in de mond en keel. Neem dan direct contact op met uw arts.
  Als u dit middel in de toekomst niet meer mag gebruiken, geef dan aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit middel. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Ontsteking van de alvleesklier. Raadpleeg uw arts als u pijn krijgt in de bovenbuik.

• Verkleuring van de tong.

Bij gebruik door vrouwen die zwanger zijn of door mannen van wie hun partner zwanger is:

• Ernstige afwijkingen aan de ongeboren baby, zelfs na een enkele dosis. Als u zwanger bent of zwanger raakt tijdens de behandeling of binnen zes maanden na het laatste gebruik is de kans op deze afwijkingen zeer groot.

• Vrouwen: u mag het middel daarom NIET GEBRUIKEN bij zwangerschap of als daar kans op is.

  Uw specialist zal met u bespreken wat voor u de beste methode van anticonceptie is. Voor, tijdens en tot 4 maanden na het laatste gebruik zal regelmatig een zwangerschapstest worden gedaan. Zie verder 'Kan ik dit middel gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?'

• Mannen: ribavirine kan in de zaadvloeistof terechtkomen. Daarom mogen mannen geen kinderen verwekken tot en met zes tot zeven maanden na het laatste gebruik van dit middel.

  Hun partners dienen dezelfde maatregelen te nemen ter voorkoming van zwangerschap, zoals hierboven beschreven bij 'Vrouwen'. Zie verder 'Kan ik dit middel gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?'

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik ribavirine gebruiken met andere medicijnen?

Ribavarine heeft met veel andere medicijnen een wisselwerkingen. Het remt de afbraak van veel medicijnen in het lichaam, waardoor deze medicijnen meer bijwerkingen kunnen hebben.

Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Uw arts en apotheker controleren of u ribavarine veilig kunt gebruiken naast uw andere medicijnen. Zorg er daarom voor dat uw arts en apotheker op de hoogte zijn van alle medicijnen die u gebruikt. Ook de medicijnen die u zonder recept koopt.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alcohol drinken?
Te veel alcohol is niet goed voor de lever. Bij de leverziekte hepatitis C is het gebruik van alcohol dus af te raden.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
U mag dit medicijn NIET gebruiken tijdens de zwangerschap of als u binnenkort zwanger wilt worden. Het medicijn is schadelijk voor de ongeboren baby. Vrouwen moeten voor gebruik zeker weten dat ze niet zwanger zijn. Vrouwen moeten daarom voor gebruik een zwangerschapstest uitvoeren. Deze test moet elke maand worden herhaald.

Ook nadat u met de behandeling bent gestopt, mag u nog 9 maanden na stoppen van het gebruik niet zwanger worden, omdat het medicijn nog enige tijd in het lichaam achterblijft. U moet tijdens het gebruik en gedurende 9 maanden na stoppen van het gebruik twee vormen van een betrouwbare anticonceptie gebruiken, bijvoorbeeld de pil en condooms.

Borstvoeding
Gebruik dit medicijn NIET als u borstvoeding geeft of stop de borstvoeding. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terecht komt en of het schadelijk is voor de baby. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

Capsules doorslikken met een half glas water.

Wanneer?
Neem de capsules in met wat eten. Het medicijn wordt dan beter in het bloed opgenomen. Bovendien heeft u dan minder last van misselijkheid. Het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen, bijvoorbeeld bij het ontbijt en bij het avondeten, dan vergeet u minder snel een dosis.

Hoelang?
De duur van de behandeling kan variëren van 3 maanden tot anderhalf jaar. Dit is afhankelijk van het soort hepatitis-C-virus. Het kan een paar weken tot maanden duren voordat u merkt dat het medicijn werkt.